Covid-19 normalleşme süreci krizi

​​​​​​Mart ayının ilk günlerinde başlayan normalleşme süreci, çok yüksek riskli illerin sayısı 58’e yükselince askıya alındı. 58 il için hafta sonu sokağa çıkma kısıtlamaları kapsamından çıkartılan cumartesi günleri, tekrar eklendi. Yeni tedbirlerle, lokanta ve kafeler için renk ayrımı olmaksızın kapasitesinin yüzde 50’si kadar çalışabilme zorunluluğu getirilirken, tüm Türkiye’de Ramazan ayı boyunca lokanta ve kafelerin yalnızca paket servisi yapmalarına karar verildi. Ayrıca tüm Türkiye’de Ramazan ayı boyunca hafta sonu kısıtlaması uygulanacak.

2 Mart itibariyle atılan normalleşme adımları ile artışa geçen vaka sayıları, mart ayının sonunda günlük 39 binin üzerine çıktı. Tekrar alınan tedbirler kamuoyu ve siyasiler arasında doğru karar olarak karşılansa da normalleşme sürecinde düzenlenen kongreler, kongre düzenlenen illerdeki vaka artışı, esnafın sıkıntıları, teravih namazlarının kısıtlamalar kapsamı dışında tutulması tartışmalara neden olmuştu. Haberin hazırlandığı tarihte Diyanet teravih namazları ile ilgili bir açıklama yapmamıştı ve beklenen açıklama, 6 Nisan 2021 tarihinde Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş'dan geldi: "Yaptığımız istişareler neticesinde teravih namazını camilerde değil evlerimizde kılmanın uygun olduğuna karar verdik."

Gerçekleşen normalleşme ve yeniden alınan tedbirler ile ilgili siyasiler ne söylüyor, kamuoyu nasıl karşılıyor, gerçekler ne?

4 farklı risk grubuna ayrılan şehirler ile atılan ‘kontrollü normalleşme’ adımları Ramazan ayı boyunca askıya alındı. Vaka sayılarındaki dikkat çekici artışın sebepleri uzmanlar ve siyasiler arasında tartışmalara konu olsa da ‘Yeni normal rehberi’ Razaman ayı boyunca tüm Türkiye için askıda kalacak.

Lebalep kongreler normalleşmeye damga vurdu
Normalleşmeyle birlikte artan vaka sayıları sonrasında gerçekleşen Kabine Toplantısı’ndan yeni tedbirler çıktı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı yeni tedbirlerden sonra, kimi uzmanlar ve siyasiler “kongreler bitti, yasaklar geldi” yorumunda bulundu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından lebalep olarak nitelendirilen kongreler, normalleşme sürecinde en yoğun gündem maddesi haline geldi. Kongrelerin düzenlendiği illerde vaka sayılarında yaşanan artış, eleştirileri de beraberinde getirdi.

Ak Parti Kongrelerinin yapıldığı Ordu, Giresun, Trabzon, Rize, Tokat, Osmaniye, Balıkesir, Aksaray, Konya, Sakarya, İstanbul gibi illerde yaşanan vaka artışına kongrelerin sebep olduğu iddia edildi. Kaynak↗

Kongrelerin yapıldığı illerde vaka sayılarındaki değişim:

Kaynak↗

“Büyük kongreye katılanlar, koronavirüse yakalandığını duyuruyor” iddiası
Geçtiğimiz günlerde AK Parti'nin 7. Olağan Büyük Kongresi'ne katılan AK Parti Kayseri Milletvekili İsmail Tamer, Kovid-19 testinin pozitif çıktığını duyurmuştu. Tepkilere neden olan kongreye, tüm Türkiye’den binlerce kişi katılım göstermişti. Gerçekleşen büyük kongre sonrası AK Parti Teşkilatı içerisinde koronavirüs vakalarının yayıldığını belirten CHP İstanbul Milletvekili Onursal Adıgüzel, “Lebalep dolu AKP kongreleri yüzünden virüs tüm Türkiye’de yeniden yayıldı dediğimizde bu konuyu gündemde tutmayalım diyordunuz. Bakın teşkilatınızdan birçok kişi pozitif çıkmış belki bir geçmiş olsun demek istersiniz @drfahrettinkoca" ifadelerini kullandığı bir tweet attı. Kaynak↗

Adıgüzel’in, kongre sonrası Kovid-19’a yakalandığını belirttiği kişiler:
Ak Parti Kocaeli Milletvekili İlyas Şeker ve eşi, Ak Parti Kütahya Milletvekili Ceyda Erenler ve eşi, eski Ak Parti Yozgat Milletvekili Abdulkadir Akgül, Ağrı İl Başkanı Halil Özyolcu, Ak Parti Taşlıçay İlçe Belediye Başkanı İsmet Taşdemir, Ak Parti Eleşkirt Gençlik Kolları Başkanı Abdulkadir Dırbo, Ak Parti Bergama İlçe Başkanı Sebahattin Güzel, Ak Parti Balıkesir Gençlik Kolları Başkanı Zahid Bayram, eski Bolu Belediye Başkanı Alaaddin Yılmaz, Bolu İl Genel Meclisi Başkanı Yaşar Yüceer, Ak Parti Bolu Kadın Kolları Başkanı Hicran Çağalı, Ak Parti Bolu İl Başkan Yardımcısı İlker Aktaş, Ak Parti Aybastı İlçe Başkanı Fazlı Eren'in, Ak Parti Tuzla İlçe Başkanı Talha Tayfur, Ak Parti Çivril İlçe Başkanı Halil Ertuğrul.” Kaynak↗, Kaynak↗

Alınan Teravih kararı tepki çekti
Yeni tedbirler kapsamında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı “Türkiye'nin tamamında sokağa çıkma sınırlaması akşam 21.00 ve sabah 05.00 olarak haftanın her günü devam edecektir" kararından sonra Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın, “Teravihler kapalı olmayacak. Bu noktada hassasiyet gösterilerek, tedbirler alınarak kılınmaya devam edilecek” açıklaması tartışmalara neden oldu. Kaynak↗

Anket: “Normalleşmenin zamanı yanlış ama gerekli”
İstanbul Ekonomi Araştırma Şirketi tarafından hazırlanan Türkiye Raporu’nda, “Normalleşme Adımları Hakkında Ne Düşünüyorsunuz?” anketi düzenlendi. 4-6 Mart tarihlerinde 12 ilde bin 504 kişi ile yapılan ankette katılımcıların yüzde 71’i “Normalleşme adımları yanlış bir zamanda atılsa da toplumun ruhsal sağlığı adına gerekli olduğunu düşünüyorum.” dedi.

Katılımcıların:
Yüzde 57’si normalleşme adımlarının hızlı olduğunu düşünüyorum,
Yüzde 60’ı okulların kademeli açılmasını doğru buluyorum,
Yüzde 66’sı normal mesai saatlerine dönülmesini doğru buluyorum
Yüzde 65’i mekanların açılmasındansa öncelikli olarak tüm öğrencilerin yüz yüze eğitime başlamasını desteklerdim,
Yüzde 71’i normalleşme adımları yanlış bir zamanda atılsa da toplumun ruhsal sağlığı adına gerekli olduğunu düşünüyorum, cevabını verdi. Kaynak↗

Türkiye’nin Mart ayı günlük koronavirüs tablosu

Kaynak↗