Salda Gölü’ne kanalizasyon akıyor mu, gölün rengi neden değişti?
Salda Gölü’ne, Düden Deresi’nden kanalizasyon aktığı yönünde ortaya atılan iddiaları asılsız olarak yorumlayanlar, Düden Deresi’ndeki suyun içilebilecek kalitede olduğunu dile getiriyor.
Çevre ve Şehircilik Burdur İl Müdürü Murat Alacatlı
"Salda Gölü'nde dört noktadan her ay düzenli olarak numuneler alınıyor. Çıkan sonuca göre de göl suyu A sınıfı kalitede yüzme suyuna sahip. Bu iddialarla algı oluşturuluyor. İddialara karşı biz de gölün temiz olduğunu, temiz kalması için elimizden gelini yaptığımızı açıklıyoruz. Gölde herhangi bir kirlilik söz konusu değildir. İddialar tabii ki yalan ve asılsız."
Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Kolçak
"Burada akan Düden Çayı'nda herhangi bir evsel kirlilik bulunmamaktadır. Burada son derece sıkı koruma tedbirleri uygulanmaktadır. Bu alana insan girişi de mümkün değildir. Salda köyünün 1100 kişilik nüfusu var ve 2008'de arıtma hizmeti devreye alındı. Doğal kaynak olarak gölün 8 kilometre ilerisinden, köyün üzerinden doğan Düden Çayı, köyün çevresinden dolanarak Salda'ya akıyor. Salda Gölü'nü besleyen Düden Çayı'na kanalizasyon atıklarının karışması imkansız. Görüntüler çekilmeden kısa süre önce büyükbaş hayvanlar girmiş, çamur olmuş. Deltadaki sarı- yeşil renk, kendi ekosisteminde olan, güneş ve rüzgarın etkisiyle oluşan yosunlaşma. Köyün kanalizasyonu arıtmada toplanıyor ve azot ve fosfor arıtımı yapıldıktan sonra 5 dönümlük yapay sulak alana giriyor. Bırakın kanalizasyonu, arıtmadan elde edilen temiz suyun bile göle ulaşma ihtimali yok."
Salda köyü muhtarı Ömer Türkmen
“Arıtma tesisi Düden Çayı'ndan 600 metre geride, gölün etrafı ormanlık olduğu için biriken polenler kirlilik olarak algılanıyor. Bu her yıl yaşanan mevsimsel bir durum. Düden Çayı'ndan göle berrak temiz su akıyor, tabiatın doğal dokusundan dolayı derede yosun var, yosun kirlilik gibi gözüküyor. Aslında su kirli değil. Deremizin suyu tertemiz göle akıyor, isteyen gelip görebilir, ben de gelmek isteyenlere yardımcı olurum."
“Düden Çayı 8 kilometre köy sınırlarımızdan geçmektedir. Düden Çayı'na herhangi bir karışım olmamaktadır. Üst tarafı meradır. Yaz aylarında havanın ısınmasıyla suda yosun oluşuyor. Bu yosun bütün derelerde oluşur. Şu anda su tertemiz, içilebilir nitelikte bir su. Yayınlanan görüntüler gerçeği yansıtmadığı gibi onu yayınlayanlar da biliyorlar gerçeği ama nedense yayınlıyorlar."
Göle kanalizasyon karıştığı iddia edenler ise yetkililer tarafından yapılan açıklamaların asılsız olduğunu, kanalizasyon akmıyorsa Salda Köyü’ne neden arıtma tesisi yapıldığını soruyor.
Salda Gölü Koruma Derneği Başkanı Gaziosman Şakar
“Bakanlığın amacı gölü korumak olsaydı, Millet Bahçesi’nden önce göl çevresindeki yerleşim yerlerinden göle akmakta olan kanalizasyon sularının, göle gelmesini önlerdi”
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın açıklamasının ardından
Gaziosman Şakar
“Dernek olarak 2020 yılının Ağustos ayında Burdur Valiliği ve Yeşilova Cumhuriyet Savcılığı'na Salda Gölü ile ilgili dilekçeler verdik. Bizim dilekçelerimizden sonra Salda Gölü çevresindeki yerleşim yerleri için arıtma tesisi yapılacağı gündeme getirildi ancak bugüne kadar halen yapılmadı. Yetkililer şimdi Salda'ya kanalizasyon suyunun akmadığını söylüyorlar ama daha önce de arıtma tesisi yapacaklarını söylemişlerdi ve de halen de söyleniyor. Eğer Salda'ya kanalizasyon suyu akmıyorsa neden arıtma tesisi yapılacak? Madem kanalizasyon suyu göle akmıyor arıtma tesisi yapmak kamu kaynaklarının boşa harcanması anlamına gelmez mi? İhtiyaç değilse yapılmasın. Marmara Denizi'nde yaşanan olay insanların denize bırakmış olduğu kirliliğin su yüzüne çıkmasıdır. Eğer Marmara Denizi başından korunmuş olsaydı bu sorunlar yaşanılmazdı. Salda Gölü'nün de Marmara gibi olması beklenmemeli en kısa sürede gerekli önlemler alınmalıdır.”
Gazeteci Cem Seymen
“Rezalete bak köyün kanalizasyon suyu Salda gölüne akıyormuş. İnsan gerçekten aklını kaçıracak gibi oluyor. Tarihte benzeri hiç görülmemiş bir yağmayı izliyoruz memlekette.”
Salda Gölü Koruma Derneği
“Yetkililer Salda Gölü’nün suyunun A kalite, içme suyuna yakın olduğunu söylüyorlar ancak Salda Köyünün kanalizasyon suyu halen göle akıyor. İddia sahipleri, derenin gölle birleştiği bu noktadan bir bardak su içsinler. #SaldaDünyaMirasıdır Salda Gölü için tam koruma!”
Sosyal medyadan:
Hüseyin Tuna @HTunaMKA
“Salda Gölü, Türkiye’nin en önemli doğal miraslarından biri. Biyolojik ve jeolojik yapısıyla Mars’taki yaşamın anahtarı olabilecek veriler barındırdığı görüşleri ortaya atılan yerde, iki yıldır yapımı süren "millet bahçesi" ve Salda köyünün kanalizasyon suları halen göle akıyor.”
Veli Demir @vdemirbey
“Salda Gölü’ne kanalizasyon akıyor. Yok ettiler yok güzel olan ne varsa yok ettiler.”
Yusuf Demirli @YusufDemirlli
“NASA'nın ‘Ayakkabıyla bile girilmemeli’ dediği Salda Gölü’ne kanalizasyon suyu akıyor.”
Salda Gölü, dünya üzerinde Mars yüzeyine benzer özellikler gösteren diğeri Kanada'da olan iki noktadan biri.
Göl, mineral maddelerle alglerin ve planktonların biyo-mineralizasyonu sonucu oluşan beyaz görünümlü canlı yapılar olan bir beyaz kristal yatağı. Gölün Mars'a benzer kayaç yapısının, kızıl gezegende yaşamın izlerini çözmek için önemli ipuçları barındırdığı belirtiliyor.
Dünyada sadece birkaç yerde bulunan, 3.5 milyar yıl önce ortaya çıkıp 2 milyar yıl boyunca dünyaya oksijen pompalayan Stramatolit adlı yosunlar Salda Gölü’nde bu göreve hala devam ediyorlar. Uzmanlar sadece bu nedenden ötürü bile Salda Gölü’nün bir jeolojik miras olarak kabul edilmesi gerektiğini belirtiyorlar. Kaynak↗
Sağlık Bakanlığı’nın Yüzme Suyu Takip Sistemi verileri
Sağlık Bakanlığı’nın 2018 yılında devreye aldığı Türkiye'deki plajların özelliklerinin ve su kalitesinin sürekli olarak takip edilebileceği ‘Yüzme Suyu Takip Sistemi’nin verilerine göre, Salda Gölü’nün su kalitesi A sınıfı olarak belirtiliyor. Salda Gölü’nde yer alan 4 ayrı plaj için ayrı ayrı değerlendirmenin yapıldığı platformda, gölde gerçekleştirilen son değerlendirmenin 1 Haziran 2021 tarihinde yapıldığı görülüyor.
Sağlık Bakanlığı tarafından Mükemmel, İyi, Kötü, Girilmesi Yasak ve Yeni isimleriyle 5 kategoriye ayrılan yüzme suları, yapılan analizler sonucunda bu kategorilerde yer alacak şekilde derecelendiriliyor. Salda Gölü’nde yer alan 4 halk plajının su analizleri, en iyi derecelendirme olan A sınıf olarak belirtiliyor ve yüzme açısından suyun kalitesi “mükemmel” kategorisinde bulunuyor.
Geçmiş yıllara yönelik yapılan değerlendirmelerin de yer aldığı platformda Salda Gölü’nde bulunan Yeşilova Belediye Halk Plajı’nın su kalitesi 2010-2021 yılları arasında A kalite olarak sınıflandırılıyor.
Gölde bulunan diğer halk plajları olan Akkumluk Halk Plajı ve Orman Plajı’nda suyun sadece 2016 yılında B sınıfı olarak sınıflandırıldığı, geri kalan 2010 ile 2021 yılları arasında A sınıfı olarak derecelendirildiği görülüyor.
Salda Gölü’nde bulunan bir diğer plaj olan Doğanbaba Halk Plajı’nda ise suyun kalitesi 2010, 2011 ve 2016 yıllarında B sınıf olarak belirtilirken, 2010 ile 2021 yılları arasında kalan diğer zamanlarda A derece olarak ölçülüyor. Kaynak↗
İddialar üzerine yapılan su analizi
Ulusal medya ve sosyal medyada yer alan iddialar ve görüntüler üzerine Salda Gölü’nde su analizi yapan Burdur İl Sağlık Müdürlüğü Çevre Sağlığı Birimi ve Yeşilova Toplum Sağlığı Merkezi, gölün 4 farklı noktasından aldığı numune örnekleriyle suyu test ettiğini açıkladı. Alınan numunelerin aynı zamanda Ankara Ulusal Halk Sağlığı Referans Laboratuvarı’na da gönderildiğini açıklayan Valilik, yapılan analizler sonucunda gölün mikrobiyolojik açıdan uygun olduğunu, iddialara konu olan kanalizasyon akıntısının oluşturacağı bakteri değerlerinin “sıfır” değerde çıktığını bildirdi. Kaynak↗
Burdur Valiliği’nden yapılan açıklama:
“Salda Gölü içinde 4 farklı noktadan numune alınmış mikrobiyolojik Escherichia coli ve Fekal Streptococ açısından ilimiz Halk Sağlığı laboratuvarında analizleri yapılmıştır. Aynı zamanda ileri tetkik için Ankara Ulusal Halk Sağlığı Referans Laboratuvarı’na numune gönderilmiştir. İlimizde yapılan tetkiklerde tüm noktalarda mikrobiyolojik açıdan uygun tespit edilmiştir. (Referans değer:1800/660 tespit edilen değer: 0/4) Ankara Ulusal Halk Sağlığı Referans Laboratuvarı’nda yapılan analizlerde Siyanobakter sayısı “sıfır” ve bu bakterinin son ürünü olup suda yeşil (sarımtrak) renk değişikliğinden sorumlu "Klorofil- a", "tespit edilmedi" olarak raporlanmıştır. Kimyasal açıdan yapılan Siyanotoksin sonucu da eşik değer altı olarak raporlanmıştır.”
Salda Gölü’nde yaşanan renk değişimi
Ulusal medyadan bazı gazeteler ve sosyal medyada sıkça paylaşılan Salda Gölü’ndeki sarımtırak görüntünün kirlilikten olduğu yönündeki haberlerle ilgili Burdur Valiliği yazılı açıklama yaptı. Gölde yaşanan renk değişiminin polen kaynaklı olduğu belirtilen açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
“Salda Gölü çevresinde geniş bir şekilde yer alan çamlık ve sazlık alanlardan kaynaklı polenlerin göl suyuna karışması sonucunda göl kıyısında suyun sarardığı alanlar görülmeye başlanmıştır. Polen sebebiyle oluşan sarımtırak görüntü mevsimseldir ve her yıl aynı dönemde görülmektedir.” Kaynak↗
Valiliğin açıklaması üzerine Salda Gölü’nde yaşanan polen kaynaklı renk değişimi araştırıldığında ise “Salda Gölü” isimli Youtube hesabı üzerinden gölün sarıya dönen renginin “Salda Gölü’nde Polen İstilası” başlığıyla Mayıs 2019 yılında da paylaşıldığı görülüyor.
Millet bahçesi inşaatını üstlenen firmaya ceza
Çevre Mühendisleri Odası’nın 22 Nisan 2020 tarihli açıklama:
“Salda Gölü‘nde yapılması planlanan millet bahçesi için bazı çalışmaların başladığı tespit edilmiştir. Yüklenici firmaya makineli araçların inşaat alanına kesinlikle sokulmaması talimatı verilmesine rağmen bu konuda yeterli hassasiyet gösterilmemiştir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) tarafından yapılan açıklamada, ortaya çıkan görüntülerden rahatsız olunduğu bildirilmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda Burdur Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ve TOKİ tarafından yüklenici firmaya toplamda 421 bin TL ceza kesilmiştir. Yetkililerin devreye girmesiyle doğa katliamına son verilmiş ve verilen hasarın giderilmesi için çalışmaların başlatıldığı bilgisi alınmıştır.”
